Houten planken vol ‘jamón’, schaaltjes patatas bravas en geurige aioli: wat ooit begon als een eenvoudig hapje bij een glas wijn in het zonnige zuiden van Spanje, is uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen. Van New York tot Tokio, van Amsterdam tot Dubai, overal duiken tapasbars op. Maar hoe zijn deze kleine Spaanse gerechtjes zo populair geworden, en waarom spreken ze zo’n breed publiek aan? 

Tapas thuis: gezelligheid op een bord

Niet alleen in restaurants zijn tapas populair. Ook thuis winnen ze terrein. Kookboeken, YouTube-kanalen en foodblogs staan vol met eenvoudige en creatieve tapasrecepten. Op etentjes of borrelavonden kiezen steeds meer mensen voor een tafel vol kleine hapjes of tapasplanken in plaats van een traditioneel driegangenmenu. Gezelschapsspelen bovenhalen, online een gokje wagen bij https://10eurodepositcasino.com/, of de nieuwste Netflix-hype bingen staat garant voor een avond vol gezelligheid. En daar horen tapas bij! Tapas zijn perfect voor wie wil improviseren of gasten een persoonlijke selectie wil bieden. En met ingrediënten die tegenwoordig in elke supermarkt te vinden zijn, zoals chorizo, manchego, olijven of aioli, s de drempel laag.

Van ‘dekseltje’ tot culinair erfgoed

Het woord ‘tapas’ komt van het Spaanse werkwoord ’tapar’, wat ‘bedekken’ betekent. Volgens een populaire theorie dienden tapas oorspronkelijk letterlijk als deksel: plakjes ham of stukjes brood werden op glazen wijn gelegd om vliegen uit het glas te houden. Andere versies suggereren dat koning Alfonso X van Castilië in de 13e eeuw vanwege een ziekte alleen kleine porties eten met wijn mocht nuttigen, en zo min of meer het tapasconcept introduceerde.

Samen kleine hapjes delen is diepgeworteld in de Spaanse cultuur. In Andalusië, de vermoedelijke bakermat van tapas, worden ze vaak gratis geserveerd bij een drankje in de bar. Verschillende regio’s ontwikkelden hun eigen varianten en interpretaties van tapas. In Catalonië en het Baskenland bijvoorbeeld, vind je de populaire ‘pintxos’. Deze bestaan uit kleine hapjes die op een stukje brood worden geserveerd en vastgezet met een prikkertje. Pintxos worden vaak uitgestald op de bar, zodat gasten zelf kunnen kiezen waar ze trek in hebben. Aan het einde van de avond wordt het aantal prikkertjes op het bord geteld om de rekening op te maken, een informeel systeem dat perfect past bij de ontspannen Spaanse sfeer.

Tapas als sociaal ritueel

Tapas gaat niet alleen om het eten zelf, maar ook om de ervaring. De Spanjaarden hebben er zelfs een werkwoord van gemaakt: ’tapear’, wat zoveel betekent als ‘op stap gaan om samen enkele tapas te delen’. ‘Tapear’ draait om gezelligheid, conversatie en quality time, en valt nog het best te vergelijken met borrelen in Nederland.

Deze informele, sociale manier van eten sluit goed aan bij trends die we wereldwijd steeds vaker zien: minder formeel dineren, meer delen, en aandacht voor ambacht en authenticiteit. 

De internationale doorbraak

De wereldwijde opmars van tapas begon in de jaren ’80 en ’90, toen Spanje als toeristische bestemming steeds populairder werd. Bezoekers werden helemaal verliefd op de relaxte eetcultuur en wilden die sfeer ook thuis beleven. In grote steden als Londen, New York en Parijs openden de eerste moderne tapasrestaurants, vaak gerund door Spaanse expats of gepassioneerde internationale chefs. De combinatie van authentieke smaken en het informele concept sloegen onmiddellijk aan bij een breed publiek.

Tegelijkertijd begonnen Spaanse chefs, zoals Ferran Adrià van het legendarische El Bulli, internationale faam te vergaren. Ze brachten niet alleen innovatieve gerechten, maar zetten ook de Spaanse keuken op de kaart.

Van klassiekers tot moderne fusion

Een van de redenen waarom tapas zo succesvol zijn, is de ruime keuze van gerechtjes. De traditionele gerechtjes, zoals albondigas (gehaktballetjes in tomatensaus), tortilla española (aardappelomelet) en gambas al ajillo (garnalen in knoflookolie) vormen een stevige basis. Maar chefs over de hele wereld geven daar nu hun eigen draai aan.

In hippe eetgelegenheden in Berlijn vind je tapas met Koreaanse kimchi of Peruaanse ceviche. In Los Angeles worden tapas gecombineerd met Californische ingrediënten, en in Amsterdam kun je ze zelfs vegan of glutenvrij krijgen. Deze creatieve benadering zorgt ervoor dat tapas zich blijven ontwikkelen en meegaan met de tijd.

Tapas passen perfect in de moderne eetcultuur

Tegenwoordig zien we een duidelijke trend richting kleinere porties en meer variatie op ons bord. Tapas sluiten hier perfect bij aan, omdat ze uitnodigen tot het proeven van verschillende smaken zonder dat er sprake is van overdaad. Door meerdere kleine gerechtjes te delen, kunnen mensen genieten van een breed palet aan smaken en texturen, terwijl ze toch controle houden over de hoeveelheid die ze eten.

Daarnaast zijn tapas ook zakelijk gezien bijzonder aantrekkelijk. Voor restauranthouders bieden tapas een slimme manier om met relatief eenvoudige en vaak seizoensgebonden ingrediënten toch een uitgebreide en diverse menukaart samen te stellen. Kleine porties maken het mogelijk om creatief te zijn en gasten te verrassen met onverwachte combinaties en smaken, zonder dat de kosten en voorraadbeheer uit de hand lopen. Bovendien zorgt het delen van tapas ervoor dat klanten langer blijven zitten en meerdere rondjes bestellen, omdat ze rustig kunnen genieten van verschillende gerechtjes en gezelschap. 

Tapas hebben de wereld veroverd door hun eenvoud, charme en sociale karakter. Ze combineren traditie met moderniteit en regionale smaken. Wat begon als een praktische gewoonte in Andalusische tavernes, is uitgegroeid tot een wereldwijde culinaire trend. Buen provecho!